Last updated on August 4th, 2025 at 09:50 am

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಪಡೆಯುವುದು ಹೇಗೆ? ಹಂತ ಹಂತದ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಮತ್ತು ಅರ್ಜಿ ವಿವರಗಳು

How to Apply for Passport in India: ಹಿಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಅನ್ನು ಜನ ಸಾಮಾನ್ಯರು ಇರಿಸಿಕೊಂಡಿರಲಿಲ್ಲ. ಅದು ಗಣ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳಿಗೆ, ಉದ್ಯೋಗ ಅಥವಾ ವಿದೇಶಿ ಪ್ರವಾಸ ಮಾಡುವವರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಇಂದಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅಗತ್ಯವಾಗುತ್ತಿದೆ. ಇಂದು ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಕೇವಲ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೇ, ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಗುರುತು ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆಯನ್ನು ದೃಢಪಡಿಸುವ ಸರಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ದಾಖಲೆ ಕೂಡ ಹೌದು.

ಇದು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಾನ್ಯವಾಗಿರುವ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ದಾಖಲೆ ಆಗಿದ್ದು, ವಿದೇಶ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಸೇವೆಯನ್ನು ವಿದೇಶಾಂಗ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯದ ಮೂಲಕ ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಅಂಚೆ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅಂದರೆ ಏನು?

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅಂದರೆ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಅಧಿಕೃತ ಗುರುತಿನ ದಾಖಲೆ. ಇದು ನಿಮ್ಮ ಹೆಸರು, ಹುಟ್ಟಿದ ದಿನಾಂಕ, ವಿಳಾಸ, ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಸಂಖ್ಯೆ, ಫೋಟೋ ಮತ್ತು ಸಹಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ನೀವು ಭಾರತದಿಂದ ಬೇರೆ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಪ್ರಯಾಣ ಮಾಡಬಹುದು. ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಇಲ್ಲದೆ ನೀವು ವಿದೇಶ ಪ್ರವೇಶ ಅಥವಾ ವೀಸಾ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಬೇಕಾದ ಕಾರಣಗಳು ಏನು?

1. ✅ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಯಾಣ: ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸ, ಉದ್ಯೋಗ, ವ್ಯವಹಾರ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಅಥವಾ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅಗತ್ಯ.
2. ವೀಸಾ ಪಡೆಯಲು: ಹೆಚ್ಚಿನ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಲು ವೀಸಾ ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ವೀಸಾ ಪಡೆಯಲು ಮಾನ್ಯ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಕಡ್ಡಾಯ.
3. ಭದ್ರತೆಯ ಗುರುತು: ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ತುರ್ತು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ನಿಮ್ಮ ಪೌರತ್ವವನ್ನು ಸಾಬೀತುಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
4. ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸೇವೆಗಳು: ವಿಮಾನ ಟಿಕೆಟ್ ಬುಕ್ಕಿಂಗ್, ಹಣಕಾಸು ವ್ಯವಹಾರಗಳು, ವಿದೇಶದಲ್ಲಿ ವಾಸ ಅಥವಾ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ವೀಸಾ ಅರ್ಜಿ – ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಕಡ್ಡಾಯ.

ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್‌ನ ಪ್ರಮುಖ ವಿಧಗಳು

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು ವಿಧದ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್‌ಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ:
1️⃣ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ (ನೀಲಿ): ಸಾಮಾನ್ಯ ನಾಗರಿಕರ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ.

2️⃣ ಸೇವಾ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ (ಕಿತ್ತಳೆ): ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳ ಸೇವಾ ಪ್ರಯಾಣಕ್ಕೆ.

3️⃣ ಅಧಿಕಾರಿ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ (ಬಿಳಿ): ಕೆಲವು ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ.

4️⃣ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ (ಕೆಂಪು): ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕರು, ರಾಯಭಾರ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ.

ಯಾರು ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಅರ್ಜಿ ಹಾಕಬಹುದು?

• 18 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟ ಭಾರತೀಯ ನಾಗರಿಕರು ಹೊಸ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಅರ್ಜಿ ಹಾಕಬಹುದು.
• 15-18 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳು 10 ವರ್ಷಗಳ ಮಾನ್ಯತೆಯೊಂದಿಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.
• 18 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ, ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ 5 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಅಥವಾ ಅವರು 18 ತುಂಬುವವರೆಗೆ ಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಬೇಕಾದ ದಾಖಲೆಗಳ ಪಟ್ಟಿ

• ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅರ್ಜಿಗೆ ಕೆಳಗಿನ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಡಬೇಕು:
• ವಿಳಾಸ ಪುರಾವೆ: ಆಧಾರ್ ಕಾರ್ಡ್, ಮತದಾರರ ಐಡಿ, ಪ್ಯಾನ್ ಕಾರ್ಡ್, ವಿದ್ಯುತ್/ನೀರು/ಗ್ಯಾಸ್ ಬಿಲ್.
• ಜನ್ಮ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ ಅಥವಾ ಶಾಲಾ ದಾಖಲಾತಿ.
• ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಗಾತ್ರದ ಹೊಸ ಭಾವಚಿತ್ರ.
• ಪೋಷಕರ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಪ್ರತಿಗಳು (ಅಪ್ರಾಪ್ತರಿಗೆ).
• PAN ಕಾರ್ಡ್, ಚಾಲನಾ ಪರವಾನಗಿ (ಪೂರಕ ಗುರುತಿಗಾಗಿ).

ಆನ್‌ಲೈನ್ ಮೂಲಕ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅರ್ಜಿ ಹೇಗೆ ಹಾಕುವುದು?

ಇಂದು ಹೆಚ್ಚಿನವರು ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಸೇವಾ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮೂಲಕ ಅರ್ಜಿ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹಂತ-ಹಂತವಾಗಿ ನೋಡಿ:

1.  ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ passportindia.gov.in ಗೆ ಹೋಗಿ.
2.  ಹೊಸದಾಗಿ ಖಾತೆ ರಚಿಸಿ ಅಥವಾ ಲಾಗಿನ್ ಮಾಡಿ.
3.  “Apply for Fresh Passport/Reissue” ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿ.
4.  ಎಲ್ಲಾ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ನಮೂದಿಸಿ, ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಅಪ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ.
5.  ಪಾವತಿ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಸಮಯ ನಿಗದಿಪಡಿಸಿ.
6.  ಒದಗಿಸಿದ ದಿನಾಂಕ/time-slot ನಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಹಾಜರಾಗಿ ಬಯೋಮೆಟ್ರಿಕ್, ದಾಖಲೆ ಪರಿಶೀಲನೆ ಮುಗಿಸಿ.

ಅರ್ಜಿಯ ಸ್ಥಿತಿ ಎಸ್‌ಎಂಎಸ್ ಅಥವಾ ಪೋರ್ಟಲ್ ಮೂಲಕ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಬಹುದು.

ಆಫ್‌ಲೈನ್ ಮೂಲಕ ಅರ್ಜಿ ಹಾಕುವುದಾದರೆ?

ಆನ್‌ಲೈನ್ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದವರಿಗೆ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಕೇಂದ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಿಂಟೆಡ್ ಅರ್ಜಿ ನಮೂನೆ ಪಡೆದು ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು:

• ಅರ್ಜಿ ನಮೂನೆ ಪಡೆಯಿರಿ (ರೂ.10)
• ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ
• ದಾಖಲೆ ಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಲಗತ್ತಿಸಿ
• ಡಿಮ್ಯಾಂಡ್ ಡ್ರಾಫ್ಟ್ ಮೂಲಕ ಪಾವತಿ ಮಾಡಿ
• ಸ್ವೀಕೃತಿ ಸ್ಲಿಪ್ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಸ್ಟೇಟಸ್ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಿರಿ.

ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಮಾನ್ಯ ಅವಧಿ

• ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ 10 ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಮಾನ್ಯ.
• 18 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಮಕ್ಕಳು: 5 ವರ್ಷಗಳು ಅಥವಾ ಅವರು 18 ತುಂಬುವವರೆಗೆ.
• ಮರು ನವೀಕರಣದ ಅಗತ್ಯ ಇದ್ದರೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಅರ್ಜಿ ಹಾಕುವುದು ಉತ್ತಮ.

ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಸಿಗಲು ಎಷ್ಟು ದಿನ?

• ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್: 30-45 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ.
• ತತ್ಕಾಲ್ ಸೇವೆ: 7-14 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಸಿಗಬಹುದು.
• ಸ್ಟೇಟಸ್ ಇಂಡಿಯಾ ಪೋಸ್ಟ್ ಸ್ಪೀಡ್ ಪೋಸ್ಟ್ ಪೋರ್ಟಲ್‌ನಲ್ಲಿಯೂ ಟ್ರ್ಯಾಕ್ ಮಾಡಬಹುದು.

ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಮುಖ್ಯ ಸೂಚನೆಗಳು

✔️ ಅರ್ಜಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡಿದ ಮಾಹಿತಿ ದಾಖಲೆಗಳಿಗೆ ತಾಳಮೇಳವಾಗಲಿ.

✔️ ವಿಳಾಸ ಬದಲಾಗಿದ್ದರೆ ಹೊಸ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಿ.

✔️ ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ NOC ಕಡ್ಡಾಯವಾಗಬಹುದು.

✔️ ಅಪ್ರಾಪ್ತರಿಗೆ ಇಬ್ಬರೂ ಪೋಷಕರೂ ಹಾಜರಿರಬೇಕು.

ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಪಡೆಯುವುದು ಸುಲಭ – ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ಸರಿಯಾಗಿ ಅನುಸರಿಸಿ!

ಹೀಗೆ, ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಪಡೆಯಲು ಡಾಕ್ಯುಮೆಂಟ್ ಸಿದ್ಧತೆ, ಅರ್ಹತಾ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸುವುದು ಮತ್ತು ಸರಿಯಾದ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸುವುದರಿಂದ ಯಾವುದೇ ತೊಂದರೆ ಇಲ್ಲದೆ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ನಿಮ್ಮ ಕೈ ಸೇರಲಿದೆ. ಈಗಲೇ ಯೋಜಿಸಿ, ಅಗತ್ಯ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ತಯಾರಿಸಿ, ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಹೋಗಿ ಅಥವಾ ಆನ್‌ಲೈನ್ ಮೂಲಕ ಅರ್ಜಿ ಹಾಕಿ. ನಿಮಗೆ ಮುಗ್ಧ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಅನುಭವವಾಗಲಿ! 

ಪ್ರಶ್ನೋತ್ತರಗಳು FAQs

• ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅಂದರೆ ಏನು?
  
  ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅಂದರೆ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಮಾನ್ಯತೆ ಪಡೆದ ಅಧಿಕೃತ ಗುರುತಿನ ದಾಖಲೆ. ಇದು ನಿಮ್ಮ ಭಾರತೀಯ ಪೌರತ್ವ ಹಾಗೂ ಗುರುತಿನ ಪುರಾವೆಯಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ವಿದೇಶ ಪ್ರವೇಶಕ್ಕೆ ಕಾನೂನುಬದ್ಧ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
• ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಯಾವ ವಿಧಗಳಲ್ಲಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ?
  
  ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನಾಲ್ಕು ವಿಧಗಳಿವೆ: ನೀಲಿ (ಸಾಮಾನ್ಯ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್), ಕಿತ್ತಳೆ (ಸೇವಾ), ಬಿಳಿ (ಅಧಿಕಾರಿ), ಮತ್ತು ಕೆಂಪು (ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ).
• ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಅರ್ಜಿಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ವಯಸ್ಸು ಎಷ್ಟು?
  
  18 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಮೇಲ್ಪಟ್ಟವರು ಅರ್ಜಿ ಹಾಕಬಹುದು. 15–18 ವರ್ಷದ ಮಕ್ಕಳು 10 ವರ್ಷಗಳ ಮಾನ್ಯತೆಯ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಅರ್ಜಿ ಹಾಕಬಹುದು.
• ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಮಾನ್ಯಾವಧಿ ಎಷ್ಟು?
  
  ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ 10 ವರ್ಷ. ಆದರೆ 18 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನವರಿಗೆ 5 ವರ್ಷ ಅಥವಾ ಅವರು 18 ತುಂಬುವವರೆಗೆ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಮಾನ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.
• ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಹೇಗೆ ಹಾಕುವುದು?
  
  passportindia.gov.in ನಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಖಾತೆ ತೆರೆಯಬೇಕು, ಅರ್ಜಿ ನಮೂನೆ ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ ಪಾವತಿ ಮಾಡಿ, ನಿಮ್ಮ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ವಿಳಂಬವಿಲ್ಲದೆ ಭೇಟಿ ಸಮಯ ಬುಕ್ ಮಾಡಬೇಕು.
• ಆಫ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಅರ್ಜಿ ಹಾಕಲು ಸಾಧ್ಯವೇ?
  
  ಹೌದು! ಜಿಲ್ಲೆಯ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಕಚೇರಿ ಅಥವಾ ನಾಗರಿಕ ಸೇವಾ ಕೇಂದ್ರಗಳಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿ ಅರ್ಜಿ ನಮೂನೆ ಪಡೆದು ದಾಖಲೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಬಹುದು.
• ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಪಡೆಯಲು ಎಷ್ಟು ದಿನ ಹಿಡಿಯಬಹುದು?
  
  ಸಾಮಾನ್ಯ ಅರ್ಜಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ 30-45 ದಿನ. ತತ್ಕಾಲ್ ಸೇವೆಯಲ್ಲಿ 7-14 ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಸಿಗಬಹುದು.
• ಅರ್ಜಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವ ದಾಖಲೆಗಳು ಬೇಕು?
  
  ವಿಳಾಸ ಪುರಾವೆ (ಆಧಾರ್, ಮತದಾರರ ಐಡಿ), ಜನ್ಮ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ, ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಗಾತ್ರದ ಫೋಟೋ, ಪೋಷಕರ ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್ ಪ್ರತಿಗಳು (ಅಪ್ರಾಪ್ತರಿಗೆ), PAN ಕಾರ್ಡ್ ಇತ್ಯಾದಿ.
• ಅಪ್ರಾಪ್ತರಿಗೆ ಪಾಸ್ಪೋರ್ಟ್ ಪಡೆಯಲು ಪೋಷಕರ ಹಾಜರಾತಿ ಅಗತ್ಯವೇ?
  
  ಹೌದು! ಅಪಾಯಿಂಟ್‌ಮೆಂಟ್ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರೂ ಪೋಷಕರೂ ಹಾಜರಿರಬೇಕು.